Normaal gesproken is er eerst het boek en komt dan de verfilming en dus het script pas. Damsel doet het net even anders. In maart dit jaar komt de film Damsel uit op Netflix, met Milly Bobby Brown (Stranger Things, Enola Holmes) in de hoofdrol. Het boek Damsel is door Evelyn Skye geschreven op basis van het scenario voor de film.
Damsel gaat over Elodie, de twintigjarige dochter van de hertog van Inophe, een arm en dor land. Elodie wil maar één ding: haar land en volk redden van de hongerdood, dus als de kans zich voordoet om dat te bereiken door te trouwen met de prins van het rijke koninkrijk Aurea, grijpt ze die met beide handen aan. Maar all that glitters is not gold blijkt wel heel erg van toepassing op Aurea als Elodie erachter komt dat het land al eeuwenlang elk oogstseizoen drie prinsessen offert aan een draak, en zij de volgende is…
Dat laatste stukje informatie had wat mij betreft uit de tekst op de achterflap mogen blijven, zodat die plottwist bij de lezer net zo hard aan zou komen als bij Elodie zelf. De twist op het klassieke ‘prinses moet door de prins gered worden van de draak’ is een belangrijk thema van dit boek, maar doordat ik nu al wist dat de Aureanen kwade bedoelingen hadden, ging er iets aan spanning verloren. Er zitten bovendien voldoende puzzelstukjes in het deel voor de onthulling om zowel de lezer als Elodie te doen vermoeden dat er iets niet in de haak is. Gelukkig leest het boek zo vlot (complimenten voor de soepele vertaling!) dat je snel genoeg voorbij dit punt bent. Daarnaast zorgt de dramatische ironie toch ook wel voor een ander soort spanning en was ik opgelucht toen Elodie eindelijk achter de waarheid kwam.
Drakentaal
Laat ik achteraan beginnen: Tijdens het lezen ging mijn taalkundigenhartje al sneller kloppen van de nieuwe taal die in het boek gebruikt wordt, het Khaevis Ventvis, maar toen ik na de dankbetuiging nog 22 pagina’s ontdekte over het ontstaan van de taal, de woordenschat en de grammatica, sprong m’n hart zowat uit mijn borstkas. De taal is ontwikkeld door de dertienjarige (!) dochter van Skye en ik hoop dat ze het in de film ook gaan gebruiken, want het past heel goed bij de draak. Er zit overigens één vertaalfoutje in het boek, van Khaevis Ventvis naar het Nederlands, maar of Elodie zelf, de auteur of de vertaler dat heeft gedaan, dat weet ik niet. Ik voelde me in elk geval meteen een moedertaalspreker toen ik de fout spotte en gelijk bleek te hebben over de betekenis.
Familiebanden en de kracht van vrouwen
Dat ik Damsel een goed boek vind, ligt naast de vlotte schrijfstijl en toffe drakentaal ook aan het soepele plot, de hoofdpersoon en de belangrijke thema’s. Er zitten een paar onderdelen in het verhaal die toevallig wel heel goed van pas komen, maar ze zijn wel goed geïntegreerd in het grotere geheel. Aan sommige grote gevoelens wordt wel snel voorbijgegaan, maar Elodie bevindt zich in een crisissituatie, dus dat is ook wel weer logisch. Gelukkig is Elodie zo leuk geschreven als personage, dat deze kleine minpuntjes snel vergeven zijn. Ze is toegewijd en onzelfzuchtig, maar ook sociaal onhandig, ze zegt altijd het verkeerde op het verkeerde moment en is een flapuit. Voor mij heel herkenbaar. Nog een aangename verrassing: ik had een verwachting over waar het einde heen zou gaan, maar die bleek niet te kloppen.
In het boek staan vrouwen centraal en spelen de mannen een bijrol. Naast Elodie (die kan klimmen en paardrijden en nog veel meer stoere dingen doet) en alle prinsessen voor haar, staan nog drie vrouwen centraal: de zus en de stiefmoeder van Elodie, en de koningin van Aurea. Het verhaal gaat over de aangeboren kracht van vrouwen, over zusterschap, over onderlinge strijd, over aangeboren en gekozen familie, over vrijheid versus plichtsgevoel en over het individu versus het grote geheel. Dat geeft het boek een prettige diepgang naast het vermakelijk plot.
Conclusie
Damsel is een heel toffe twist op het klassieke sprookje waarin de prinses in nood gered moet worden door de dappere held. Het is een verhaal over plicht versus je eigen verlangens, over familiebanden en de kracht van vrouwen. Wat kleine minpuntjes worden naar mijn mening zeker goedgemaakt door een vlotte schrijfstijl, goed uitgewerkte personages, en diepere thema’s. Absoluut een boek om te gaan lezen.
Kirr voro fy, su errai syrrif!
Damsel
9789021040691
Luitingh Sijthoff
September 2023
Paperback
320
De Vertaalzusjes
