Het genootschap van onkenbare objecten van Gareth Brown mist spanning

Na het grote succes van Het Boek der Deuren waren de verwachtingen hooggespannen voor Gareth Browns tweede roman. Zijn debuut wist lezers te verrassen met een origineel concept, een intrigerende wereld vol magische boeken en een hoofdpersoon die zowel kwetsbaar als krachtig was. Het bood een spannende mix van mysterie, avontuur en emotionele diepgang. Zal zijn tweede boek het eerste kunnen overtreffen of heeft Brown ook last van het “tweede boek syndroom”.

Verhaal

Het genootschap van onkenbare objecten van Gareth Brown neemt de lezer mee in een wereld waar magie en alledaagse werkelijkheid op subtiele wijze met elkaar verweven zijn. Centraal staat Magda Sparks, een jonge vrouw die deel uitmaakt van een geheim genootschap dat tot taak heeft om mysterieuze, magische artefacten, de zogenaamde onkenbare objecten, op te sporen, te beschermen en uit de handen van kwaadwillenden te houden. Deze objecten lijken op gewone gebruiksvoorwerpen, maar beschikken over buitengewone krachten die, in verkeerde handen, rampzalige gevolgen kunnen hebben.

Wanneer Magda naar Hongkong wordt gestuurd om een nieuw ontdekt artefact te onderzoeken, belandt ze onverwacht in een gevaarlijk web van intriges. Ze wordt geconfronteerd met een genadeloze tegenstander die meer lijkt te weten over het genootschap en de objecten dan zijzelf. In een wanhopige poging om te overleven, ontdekt Magda een verborgen kracht die zelfs haar medegenootschap onbekend is. Terug in Londen groeit haar wantrouwen: welke geheimen verzwijgen haar medebeschermers, en wat is de ware missie van het genootschap?

Een moeizame start

De schrijfstijl van Brown is op zich soepel en toegankelijk, waardoor het boek gemakkelijk wegleest. Toch weet het verhaal in het begin nauwelijks te boeien. Waar Het Boek der Deuren vrijwel direct een gevoel van verwondering opriep, kabbelt Het genootschap van onkenbare objecten te lang voort zonder dat er echt spanning of diepte ontstaat. Het gevolg is dat de lezer moeite heeft om in het verhaal te komen, en dat is funest voor een boek dat juist draait om mysterie en ontdekkingen.

Het grootste struikelblok is echter Magda Sparks, de jonge vrouw die centraal staat in dit avontuur. Als hoofdpersoon is zij opvallend naïef en goed van vertrouwen. Ze neemt mensen en situaties vaak zonder kritische blik aan, terwijl zij juist iemand zou moeten zijn die door schade en schande wijs is geworden. Hierdoor komt ze niet geloofwaardig over en blijft haar karakter opvallend vlak. Waar Cassie in Het Boek der Deuren een duidelijke ontwikkeling doormaakte en worstelde met morele keuzes, lijkt Magda vooral te functioneren als vehikel om de plot vooruit te duwen. Dit maakt het moeilijk om als lezer echt met haar mee te leven of geraakt te worden door haar beslissingen.

Slordigheden die storen

Wat daarnaast stoort, zijn de kleine maar opvallende foutjes die door het hele boek heen sluipen. Voorbeelden zijn een man die een opgebouwd stuk papier in zijn hand heeft, om het enkele alinea’s later nog eens op te vouwen en in zijn zak te steken. Of een scène waarin een pistool strak op twee personages gericht staat, om vervolgens opnieuw “op hen gericht” te worden zodra James zich voor Magda plaatst. Nog een voorbeeld: James staat voor Magda, doet een paar stappen naar voren, wordt neergeschoten, en knalt dan ineens met zijn hoofd achteruit tegen een raam. Zulke inconsistenties zijn misschien klein, maar ze ondermijnen de geloofwaardigheid van de scènes en halen de lezer uit de spanning. Voor een auteur die met zijn debuut heeft bewezen hoe zorgvuldig hij een verhaal kan construeren, voelt dit slordig en teleurstellend.

Te veel herhaling, te weinig vernieuwing

Nog problematischer is dat het boek inhoudelijk wel erg veel lijkt op Het Boek der Deuren. Wederom is er een oude man die iets nalaat aan een jonge vrouw die vervolgens in een groter mysterie wordt meegezogen. Wederom blijkt er een bijzonder object te zijn dat eigenlijk het belangrijkste object van allemaal is. Wederom wordt er gebruikgemaakt van sprongen terug in de tijd om context en achtergrond te schetsen. Wat in Browns debuut nog fris en verrassend was, voelt hier als een herhalingsoefening. Daardoor ontbreekt het boek aan originaliteit en frisheid.

Ook de manier waarop Magda omgaat met de magische objecten is opvallend gemakkelijk. Waar de magie in het eerste boek grenzen kende en zorgvuldig werd opgebouwd, lijkt het hier soms een kwestie van simpelweg een artefact gebruiken zonder dat daar echte consequenties of moeilijkheden aan verbonden zijn. Dit maakt de spanning en het gevoel van urgentie veel minder groot.

Daarnaast rammelt de interne logica van het verhaal. Een goed voorbeeld is de kaart die alle onbekende objecten zou moeten laten zien die onbekend zijn binnen het genootschap. Die kaart kan dus objecten weergeven, maar geen specifieke objecten. Toch blijkt Owen een flesje, een specifiek object, te kunnen volgen en precies te weten waar het zich bevindt, een directe tegenspraak die de geloofwaardigheid van het verhaal ondermijnt. Zulke inconsistenties zorgen ervoor dat de lezer zich gaat afvragen of Brown de spelregels van zijn eigen universum wel serieus neemt.

Voorspelbare ontknoping

Waar het debuut juist uitblonk in onverwachte wendingen, is de manier waarop Lukas uiteindelijk wordt verslagen pijnlijk voorspelbaar. Al ver voor de climax is duidelijk welke oplossing er gekozen moet worden. Het is frustrerend dat de personages dit zelf niet lijken te doorzien, waardoor de lezer lang op een ontknoping moet wachten die weinig bevredigend is. Het zorgt ervoor dat de spanning, die juist naar een hoogtepunt zou moeten stijgen, eerder wegvloeit.

Lichtpuntjes

Er zijn echter ook positieve punten te benoemen. Brown verwerkt enkele subtiele toespelingen op Het Boek der Deuren die fans zullen waarderen. Vooral de cameo van Cassie aan het einde is een leuke vondst, die de twee boeken op een natuurlijke manier met elkaar verbindt. Ook de thematische lijn – dat waarheid soms krachtiger kan zijn dan magie – biedt een interessante invalshoek, al blijft de uitwerking wat oppervlakkig.

Conclusie

Dat Brown zelf heeft aangegeven dat hij zijn tweede boek moeilijker vond om te schrijven ondanks dat het een simpeler boek is, blijkt jammer genoeg vanaf de eerste bladzijden. Het genootschap van onkenbare objecten leest vlot, maar mist de magie, overtuigingskracht en finesse die zijn debuut zo sterk maakten. De vlakke hoofdpersoon, de voorspelbare plot en de vele slordigheden zorgen ervoor dat het boek eerder voelt als een haastig vervolg dan als een volwaardige opvolger.

Voor lezers die simpelweg terug willen keren naar de wereld die Brown eerder schiep, kan dit boek nog steeds vermakelijk zijn. Maar wie hoopte op een nieuw literair hoogtepunt zal waarschijnlijk teleurgesteld zijn. Brown heeft zelf erkend dat dit een simpeler boek is – en dat is precies wat de lezer krijgt: eenvoud, maar helaas ook vlakheid.

• Koop bij BOL.com