De hoofdpersoon, een universitair docent filosofie, is erg populair bij zijn studenten. Maar hij is daar bepaald niet gelukkig mee, want met name zijn studentes vallen hem geregeld lastig met mailtjes waarin ze hinten naar een stiekeme relatie of een avontuurtje. Hij krijgt er zo genoeg van, dat hij besluit er een jaartje tussenuit te knijpen voor een sabbatical in ‘Niemandsland’, een prachtig oord, waarin waan en werkelijkheid elkaar verdringen en in elkaar overvloeien. Zo ontmoet hij er zijn vrouw die jaren geleden bij hem weg is gegaan, en is er weer een klik. Tegelijkertijd worstelt hij met de vraag of de vriendschap die hij sluit met een vrouw en haar kind, wel samen kan gaan met de relatie met zijn vrouw. Daarnaast zorgt de studente die hem in Niemandsland heeft geïntroduceerd, voor de nodige problemen.
Dat de werkelijkheid in de loop van de tijd steeds meer overvloeit in waan en de waan in werkelijkheid, blijkt wel als hij in het buitengebied van Niemandsland geconfronteerd wordt met enkele onbestaanbare figuren. Wordt het misschien tijd om de plaatselijke ontwaner in te schakelen? Want wat is waan en wat is werkelijkheid? En wil hij dat wel weten?
Op aanraden en met de hulp van één van zijn studentes belandt hij in Niemandsland, een klein stukje Paradijs in Nederland waar werkelijkheid en waanbeelden samenkomen.
Gigantische flaptekst die het boek eigenlijk al perfect samenvat
De echte sterkte van dit boek rust niet in het verhaal, want door de flaptekst te lezen krijg je dat al praktisch in zijn geheel voorgeschoteld. De weg ernaartoe is weliswaar iets anders. De eerste paar hoofdstukken zijn gewijd aan zijn status. We moeten gewoon aannemen dat ons personage een vrouwenmagneet is. Niet onlogisch voor een goed uitziende man met een universitair diploma en een goedbetaalde job. Het is echter wel wat overdreven, maar dat komt het verhaal wel ten goede. Tenslotte draait alles rond zijn persoonlijke groei.
Mannen, het is bewezen: vrouwen zijn De Last
In den beginne… wordt hij uiteraard aanbeden door al zijn studentes, maar ook door andere vrouwen. Meerdere keren in het verhaal worden we erop gewezen dat bijna elke vrouw die hem benadert bijbedoelingen heeft. Behalve zijn vrouw. Ondanks dat ze nog niet officieel zijn gescheiden, zijn ze wel al eventjes uit elkaar. Aanvankelijk groeien ze terug naar elkaar toe, maar zoals in de flaptekst vermeld, duurt dat niet lang.
Zijn kennismaking met Cara, een kleine lieve meid die een van de hoogtepunten van dit boek is, zorgt ervoor dat hij uiteraard ook met de moeder kennismaakt. En daar wringt het schoentje. Zijn partner wordt jaloers, terwijl hij en Cara en haar moeder elkaar echt wel nodig blijken te hebben.
Een vleugje fantasie
Naast al het filosofische wordt er wel wat fantasie verwacht in een boek voor FantasyWereld. Deze is slechts lichtjes aanwezig, waar de uitgeverij ons ook op heeft gewezen. Naar mijn mening vormt dat niet echt een probleem. De kleine magische toets is net genoeg om dit verhaal compleet te maken.
Naast het feit dat Niemandsland op zich een fantasie is (want alles is gratis en wordt gesponsord door de overheid), komen we ook boskabouters, engelen en kwelduivels tegen. Denken we. Of niet? De lijn is onduidelijk, en dat maakt het net zo gedenkwaardig. Aan het einde va het boek werd ik echt tot denken aangezet.
Personages stuwen het verhaal voorwaarts
De groei en de interne dialoog van ons hoofdpersonage zijn de échte ster van dit verhaal. Hij probeert, als filosoof, zijn leven en zichzelf te verbeteren op verschillende manieren. Enkele van de ondergeschikte personages zijn ook erg memorabel, zoals ik bij Cara & haar moeder al aanhaalde, en hebben ondanks hun korte verschijning toch een grote invloed op ons persoon en het verhaal.
De keuze om dit verhaal vanuit een eerste persoonsoogpunt te vertellen zorgt er ook voor dat we in het hoofd van ons personage blijven, een cruciaal punt in een verhaal als deze.
De filosofische waarde van De Last schat ik ook in als ‘hoger dan gemiddeld’. Geen hoogvlieger voor de meerwaardezoeker, maar een relatief hapklare brok voor een lezer die het eens over een andere boeg wil gooien. Zowel levensbeschouwelijke als persoonsgebonden vragen worden gesteld en deels beantwoord, deels in het verhaal maar ook door de daden van de cast.
Niet alles is rozengeur en maneschijn
De flaptekst liet doorschemeren dat het een Shutter Island-achtig verhaal ging zijn, waar zowel personage als lezer niet beseffen waar de lijn van de realiteit ligt. Dit is in feite maar een bijzaak van het verhaal. Eerlijk gezegd had ik tot de laatste 20 Ã 30 pagina’s zelfs moeite om de hoofdzaak van dit verhaal eruit te pikken.
Dit komt vooral omdat er meerdere zaadjes worden geplant, waarvan er op het einde van de rit niet veel worden geoogst. Verschillende verhaallijnen blijven volledig onopgelost en verdwijnen zelfs volledig naar de achtergrond.
De schrijfstijl is uiteraard filosofisch. Op zich is dat slecht noch goed, maar je moet er in het begin wat overheen komen. Ook wordt alles heel netjes en beleefd gesproken, wat ook niet zoveel voorkomt in boeken die je als fantasyliefhebber meestal eest. Over het algemeen leest de roman gewoontjes, maar heel veel zinnen begonnen met ‘maar’ of ‘want’. Op die manier haal je echt de vaart uit het verhaal en wordt lezen soms zelfs wat oncomfortabel, een taak in plaats van een plezier.
Conclusie
Al bij al dus een gemiddeld boek. Leuk en origineel verhaal met een sterk hoofdpersonage die een goeie groei doormaakt, bijgestaan door een goeie cast van minder belangrijke mensen. Ik moet echter eerlijk zijn: een andere schrijfstijl en een extra hoofdstukje of 2 om wat zaken op te helderen zouden niet misstaan. Ik begrijp dat een open einde wel leuk kan zijn, maar de rode draad van dit boek is een beetje uitgerafeld…
